Ogrzewanie podczerwienią jest najbardziej naturalną formą dystrybucji ciepła w domowych wnętrzach. Działa podobnie do promieni Słońca ogrzewających Ziemię, dzięki czemu pozytywnie wpływa na samopoczucie i zdrowie domowników. Zapewnia też dużą wygodę i spore oszczędności. W jaki tak naprawdę sposób działa ogrzewanie podczerwienią?

Właściwości energii podczerwieni 

Energia podczerwieni to promieniowanie, które przemieszcza się za pośrednictwem przestrzeni fal elektromagnetycznych. W procesie odgrzewania podczerwienią wykorzystywane są konkretne właściwości energii promieniowania, która podobnie jak światło ulega:

- odbiciu,
- skupieniu,
- pochłanianiu.

Przesyt energii podczerwieni IR (ang. infared) nie jest uzależniony od powietrza, ponieważ nie jest ono nośnikiem ciepła. Energia może się przekształcić na drodze absorpcji, w momencie pochłonięcia jej przez obiekty i organizmy żywe obecne w otoczeniu.

Ogrzewanie podczerwienią a rozkład temperatur

W tradycyjnym ogrzewaniu konwekcyjnym z kaloryferami, jako nośnik ciepła wykorzystywane jest ogrzane powietrze. Wędruje ono do góry, po czym ulega schłodzeniu i w ostateczności opada na dół, nieustannie krążąc w pomieszczeniu ogrzewanym grzejnikami. Powietrze zawsze najcieplejsze jest pod sufitem, a nad podłogą - najchłodniejsze. Różnica temperatur między obiema warstwami może wynosić do 10°C. Nośnikiem ciepła w przypadku ogrzewania podczerwienią są natomiast wszystkie powierzchnie ograniczające - sufit, podłoga i ściany, a także przedmioty i osoby przebywające w pomieszczeniu. Źródłem ciepła mogą być zatem wszystkie ciała stałe będące w zasięgu promieniowania. Dzięki temu temperatura powietrza nie jest tak zróżnicowana, jak w przypadku ogrzewania wnętrza tradycyjnym grzejnikiem. Między warstwami, zwykle nie przekracza 2°C.

Wpływ na zdrowie i komfort użytkowników

We wnętrzach ogrzewanych podczerwienią rozkład temperatur jest bardziej równomierny i znacznie korzystniejszy dla użytkowników, niezależnie od ich odległości od podstawowego źródła ciepła. Zastosowanie paneli i promienników na podczerwień niemal całkowicie redukuje cyrkulację powietrza w pomieszczeniach, co ogranicza ilość krążącego kurzu. Ogrzewanie podczerwienią jest więc bardzo przyjazne dla alergików oraz wyjątkowo higieniczne. W takiej formie dystrybucji ciepła powietrze nie jest podgrzewane, tylko ujemnie jonizowane. Wpływa to pozytywnie na sprawność psychofizyczną oraz samopoczucie domowników. Znaczna część promieniowania pochłaniana jest przez przegrody budowlane - dzięki temu są one ciepłe i suche, a jednocześnie pozostają mniej narażone na rozwój pleśni i grzybów. Promieniowanie podczerwieni wykorzystywane jest ponadto m.in. do ogrzewania inkubatorów dla noworodków.

Prosty i ekonomiczny system ogrzewania

W domowych systemach ogrzewania podczerwienią, zwykle stosowane są specjalne panele. Można je zainstalować samodzielnie, na dowolnym obszarze sufitu lub ścian. Wykorzystywane są także odpowiednie maty grzejne, które pełnią funkcję ogrzewania podłogowego na podczerwień. Podstawowym wymogiem do spełnienia potrzeb montażowych jest przygotowanie odpowiedniej instalacji elektrycznej. Panele mogą być dodatkowo:

- zamaskowane,
- wykonane w formie obrazu,
- zadrukowane wybraną fakturą.

Ogrzewanie podczerwienią jest niemal bezobsługowe i zwykle nie ma potrzeby jego serwisowania. System ten pozostaje również jednym z najtańszych. Wynika to z niewysokiej ceny instalacji - ok. 100 zł za m2 powierzchni. Niskie są również koszty miesięcznego ogrzewania, które utrzymują się na poziomie niższym, niż w przypadku systemu gazowego. Grzejniki zapewniają szybką reakcję, dzięki czemu dystrybucja ciepła jest bardzo wydajna. Poszczególne elementy instalacji charakteryzują się natomiast bardzo długą żywotnością - są w stanie przetrwać nawet kilkadziesiąt lat eksploatacji.

Promiennikowe ogrzewanie podczerwienią

Prostym w obsłudze i tanim sposobem ogrzewania podczerwienią jest zastosowanie promienników. Instalacja tego typu opiera się na niemal bezstratnym przekształcaniu energii elektrycznej w promieniowanie cieplne. Promienniki nie emitują żadnych szkodliwych gazów oraz promieniowania UV, dzięki czemu są bardzo ekologiczne. Ten sposób ogrzewania okazuje się najlepszym rozwiązaniem w przypadku obiektów półotwartych, takich jak:

- perony,
- trybuny stadionów,
- ogrody kawiarniane,
- rampy,
- namioty wystawiennicze.

Taka metoda ogrzewania często spotykana jest także w ośrodkach SPA czy sanatoriach. Promienniki sprawdzają się doskonale w wysokich obiektach o dużej kubaturze, gdzie montaż tradycyjnych grzejników jest nieopłacalny i mało wydajny.

Ekonomiczne i bezstratne ogrzewanie promiennikami

Promienniki pozwalają na bezpośrednie ogrzanie wybranych osób lub powierzchni, bez jednoczesnego podwyższania temperatury całej kubatury pomieszczenia. W ten sposób uniknąć można zjawiska zwanego uwarstwianiem się temperatur, prowadzącego do podwyższonych kosztów za ogrzewanie oraz znaczących strat statycznych. Powietrze w ogrzewaniu promiennikowym podgrzewane jest pośrednio od elementów, na które pada promieniowanie podczerwone. W systemie tym temperatura w warstwach najwyższych jest odczuwalnie niższa, niż przy podłodze. Cenna energia nie jest marnowana, a jednocześnie da się zachować komfort cieplny. W porównaniu z tradycyjnym ogrzewaniem konwekcyjnym, można tez uzyskać temperaturę wyższą w wybranym miejscu - rozkład jest jednak naturalny, dzięki czemu zapewnia możliwość zastosowania strefowego ogrzewania.

Wsparcia merytorycznego przy powstaniu artykułu użyczyła firma oferująca ogrzewanie podczerwienią MBM Solar z Poznania.