Przez wiele lat Polska była jednym ze światowych liderów w wydobyciu węgla kamiennego, a i teraz znajduje się dość wysoko na liście krajów wydobywających ten surowiec. Według danych przemysłu wydobywczego, w ostatnich latach wydobycie węgla wynosi rocznie ponad 60 milionów ton, a zatrudnienie w sektorze wydobycia węgla kamiennego znajduje ponad osiemdziesiąt tysięcy osób. Od lat jednak obserwuje się systematyczny spadek zarówno wydobycia, jak i zatrudnienia w sektorze. Wydobycie węgla brunatnego to z kolei nad Wisłą bardzo stabilna branża. Wielkość wydobycia utrzymuje się od kilku lat na poziomie od 60 do 65 milionów ton rocznie.
Węgiel kamienny wydobywany jest w Polsce już od wieku siedemnastego, ale oczywiście największego znaczenia nabrało w połowie dziewiętnastego stulecia – wraz z początkiem epoki przemysłowej. Na terenie kraju istnieją obecnie trzy główne regiony zasobne w ten surowiec. Są to: górnośląskie zagłębie węglowe, dolnośląskie zagłębie węglowe i lubelskie zagłębie węglowe. Obecnie najbardziej intensywne wydobycie prowadzone jest w rejonie Górnego Śląska, gdzie od początku wydobycia funkcjonowało przynajmniej kilkadziesiąt kopalń, choć w dzisiejszym dniu liczba kopalń ciągle funkcjonujących znacznie się zmniejszyła. Obecnie nie prowadzi się wydobycia węgla kamiennego w obrębie zagłębia dolnośląskiego. Powodem tego jest trudność wydobycia z tamtejszych złóż, która przekłada się na wysokie koszta i finalnie – niską rentowność kopalń.
Kwestią, którą warto poruszyć osobno jest polski węgiel z rejonu zagłębia zlokalizowanego na Lubelszczyźnie. Złoża w tym rejonie są bardzo rozległe i łączą się z ukraińskim zagłębiem lwowsko – wołyńskim. Jak pokazują badania geologiczne, lubelskie złoża węgla kamiennego są o wiele bogatsze od śląskich, a także usytuowane są na mniejszej głębokości, co sprawia, że potencjalne wydobycie może być tańsze i łatwiejsze. Lubelski węgiel jest także wyższej jakości niż węgiel śląski, który i tak oceniany jest w skali świata jako węgiel wysokojakościowy. W chwili obecnej w obrębie zagłębia lubelskiego funkcjonuje jedynie kopalnia Bogdanka, a same złoża wymagają dalszych badań i dokumentacji techniczno – naukowej.
Polski węgiel kamienny to produkt bardzo wysokiej jakości, który na europejskich i światowych rynkach zyskuje stosunkowo wysokie ceny. Z jednej strony, ze względu na naciski polityczne i regulacje dotyczące polityki środowiskowej w Europie Zachodniej odchodzi się od wydobycia węgla kamiennego, a z drugiej – w chwili obecnej nic nie wskazuje, żeby zapotrzebowanie na ten surowiec w skali świata miało zmaleć.
Istotną cechą polskiego węgla jest wysoka jakość surowca. Jakość ta przekłada się również na wysokie ceny, co powoduje relatywne mniejsze zainteresowanie nim. Aby zapobiec dalszemu rozwojowi sytuacji, w której wydobycie i sprzedaż węgla kamiennego systematycznie spada rząd przyjął zaplanowany do 2030 roku Plan dla górnictwa węgla kamiennego. Zakłada on stworzenie rentownego, sprawnie zarządzanego sektora wydobycia węgla kamiennego.
Jak okazują niektóre analizy, wydobycie węgla kamiennego na świecie może w najbliższych latach nawet wzrosnąć. Niestety, jak pokazują dane statystyczne, największą popularnością cieszy się i największe sukcesy odnosi na rynkach przede wszystkim węgiel tani. Przyjęty przez rząd plan restrukturyzacji sektora wydobycia węgla kamiennego zakłada więc przede wszystkim zwiększenie konkurencyjności polskiego węgla, przez dalszą redukcję kosztów jego wydobycia. Finalnie ma to obniżyć cenę węgla wydobywanego w Polsce i znacznie poprawić jego konkurencyjność w stosunku do węgla wydobywanego w innych rejonach.
Plany rządu, które wyrażają się w przyjętym Planie dla górnictwa węgla kamiennego zakładają więc w ciągu najbliższych lat zmianę obecnie panujących tendencji i działania, które mają na celu znaczne zwiększenie opłacalności wydobycia węgla kamiennego w Polsce. Przewiduje się, że jeśli uda się wprowadzić wszystkie planowane zmiany w życie, inwestycje w wydobycie węgla kamiennego w Polsce staną się o wiele bardziej opłacalne.
Przewiduje się, że wydobycie węgla kamiennego w Polsce – mimo obecnego kryzysu tego sektora – będzie się w kolejnych latach dalej rozwijać. Obecnie złoża węgla na terenie Polski są jeszcze bardzo dalekie od wyeksploatowania, a w niektórych rejonach kraju – jak na przykład Lubelszczyzna – ciągle jeszcze dostępne są duże złoża łatwo dostępnego węgla, którego wydobycie się jeszcze nie zaczęło.
Wydobycie węgla brunatnego w Polsce ma tak samo długą historię, jak wydobycie węgla kamiennego. Dotychczasowe statystyki pokazują, że mimo że wydobycie nieznacznie spada, to sektor jest o wiele bardziej stabilny niż sektor węgla kamiennego i nie grozi mu w najbliższych latach kryzys. Wyraźnie daje się również zauważyć duże zainteresowanie zagranicznych inwestorów możliwością wydobycia węgla brunatnego nad Wisłą. Podobnie jak w przypadku węgla kamiennego powstaje rządowy plan restrukturyzacji sektora wydobywczego, którego założeniem jest wdrożenie działań zwiększających jego konkurencyjność. Prace nad nim pozostają jak na chwilę obecną w toku.
Konsultacje: http://www.kinvestments.pl/
Artykuł partnera.